Amagara

Nkuko bishikirizwa na Muganga Thaddé Ndukumana, Umushikiranganji w’amagara y’abantu, abantu 235 nibo bafashwe n’ikiza c’indwara ya Cholera, ivyo akaba yabimenyesheje mu kiganiro yagiranye n’abanditsi n’abamenyeshamakuru, kuri wa gatatu.    Muri ico kiganiro n’abamenyeshamakuru, Muganga Thaddée NDIKUMANA akamenyesha yuko muri abo 235, 12 bakiri ku musego mu gihe umwe yapfuye kuko yari …

Igipimo c’iradio ngo ni kimwe mu bipimo bikoreshwa mu gupima cancer y’ibere.  Umuhinga mu kuvura indwara z’abakenyezi, Gabriel NAHAYO avuga ko hariho ivyuma bapimisha bakagupima umuntu  ata kimenyetso na kimwe kiriho. Ngo hariho ama radio bafata bakabonamwo utuntu twerekena yuko uyo muntu yoba afise cancer y’ibere. Ngo hariho  kandi na …

Ubushikranganji bw’amagara y’abantu no kugwanya ikiza ruhonyanganda Sida buramenyesha ko ikiza ca choléra cateye muri komine n’intara ya Rumonge m’ubumanuko bw’igihugu kuva kw’igenekerezo rya 25 Kigarama. Muganga Thaddée NDIKUMANA  akamenyesha yuko abantu bagera kuri 45 bari mu bitaro mu karere k’ubuvuzi bwa Rumonge. Ngo muri abo umwe akaba amaze gutaha …

Kuri uyu wa 2 igenekerezo rya 4 ukwezi kwa 12 niho hatanguzwa  mu gihugu cose urucanco rwo gukinga indwara ya mugiga. Ku rwego rw’igihugu isekeza ryatangujwe muri komine Rutegama mu ntara ya Muramvya n’umushikiranganji wa magara y’abantu no kurwanya ikiza Sida, Docteur NDIKUMANA Thadée. Mu gisagara ca Bujumbure hamwe ku …

Abanyagihugu bose bafise imyaka iri hagati y’umwaka 1 n’imyaka 29 basabwa kwitabira urucanco rwa mugiga ruzoba mu gihugu cose. Ivyo bikaba vyashikirirjwe kuri uyu wa 4 na muganga Olivier NIJIMBERE ajejwe umugambi wagutse w’igihugu mu bijanye n’icanco mu kiganiro ku bamenyeshamakuru. Olivier NIJIMBERE amenyesha yuko ubushikiranganji bwo ku bungabunga amagara …

Ukugwanya umugera wa sida bigeze ku ntambwe ishimishije mu Burundi. Ivyo bishikirizwa n’icegera c’uwurongoye umugambi w’igihugu wo kurwanya umugera wa Sida mu bushikiranganji bw’amagara y’abantu. Hari kuri uyu wa gatatu mu kiganiro ku bamenyesha makuru. Richard MANIRAKIZA ashikiriza  yuko igihugu c’uburundi  gishimishwa n’intambwe kigezeko mu kurwanya ikiza ruhonyanganda Sida. Richard …

Gufata umuti utawandikiwe n’umuganga ngo bifise ingaruka mbi kumagara y’abantu. Nkuko biri mu butumwa bw’uwurongoye igisata ca Africa c’ishirahamwe ryitaho amagara y’abantu kw’isi OMS imiti igwanya imigera bita antibiotique ngo iyo umuntu ayifashe atayandikiwe n’umuganga abifiye ubumenyi bituma itagishobora gukiza indwara zimwe zimwe. Muganga   Matshediso Rebecca MOETI agahanura uwo wese …

Hagiye gutanguzwa umugambi wo gukora abarwayi witwa chirurgie mini invasive mu gifaransa. Vyashikirijwe na muganga Sylvain NIYONKURU, umuhinga wo gukora abarwayi, kuri uyu wa kane, ni mu gihe hariko hatanguzwa icitse ubwo buhinga bushasha bwo kubaga abagwayi aha mu Burundi. Muganga Sylvain NIYONKURU amenyesha ko ubwo buhinga bufise akarusho ku …

Ubushikiranganji bw’amagara y’abantu busaba ko amashirahamwe hamwe n’ibigo vy’ubuvuzi kama bihagarikwa vy’imfata kibanza. Nkuko biri mu rwandiko rw’umushikiranganji bw’amagara y’abantu, muganga Thaddée NDIKIMANA yarungikiye mugenzi we w’intwaro yo hagati amenyesha yuko hari abikika inyuma y’ubuvuzi kama mukwiba abanyagihugu. Jean Bosco GIRUKWISHAKA, umuvugizi w’ubushikiranganji bw’amagara y’abantu avugako ko abo bavuzi kama …

Indwara ifatira mu mutwe iyo bita AVC mu gifaransa ngo  iva ku turingoti two mu mutwe tuba twazivye canke tugakomereka. Ivyo bisigurwa na muganga Marc NIMBURANIRA mu gihe kuri uyu wa 29 gitugutu ari umusi mpuzamakungu wahariwe kurwanya iyo ndwara. kubwa muganga Marc NIMBURANIRA  ngo ibiyitera rero ahanini nivyo bita …

Abarundi ibihumbi 35 nibo barwaye indwara y’uruhumyi nayo ibihumbi 113 bakaba batabona neza. Ivyo bikaba bivugwa na muganga Levy KANDEKE yanonosoye ivyo kuvura indwara z’amaso, hakaba hari kuri uyu wa 4 mu nama yatunganijwe n’ubushikiranganji bw’amagara y’abantu bufadikanijwe n’ishirahamwe ryitaho indwara z’amaso. Levy KANDEKE amenyesha yuko mu gihugu c’uburundi habaye …

Ubushikiranganji bw’amagara y’abantu buhamagarira abantu bafise ibimenyetso nko gushuha canke gucibwamwo kunyarukira kwa muganga bagapimwa. Ivyo yabivugiye mu kiganiro ku bamenyeshamakuru umushikiranganji w’amagara y’abantu hamwe n’ishirahamwe mpuzamakungu ryitaho amagara y’abantu OMS bamenyesheje yuko umugera w’indwara ya EBOLA wahora ku birometero 2000 (2000 km) muri RDC ugeze ku birometero 400(400 km) …

Abana barenga ibihumbi 200 bari hagati y’umwaka n’abandi bana barenga ibihumbi 80 bari hagati ya mezi 6 na 59  batanguye guhabwa ibinini vy’inzoka aho ni mw’isekeza ry’urucanco muri iyi ndwi yahariwe amagara y’abana n’abavyeyi. Nkuko biboneka ku matangazo intara y’ubuvuzi ya Bubanza imaze imisi ikwiragiza mu mitumba igize iyo ntara …

Ibice birenga 96% vy’amaraso nivyo ikigo kijejwe gutororokanya no gusabikanya amaraso CNTS gitanga mu bitaro vyose. Uwurongoye ico kigo mu kiganiro yahaye abamenyeshamakuru agasigura ko ivyo vyatumwe n’abitangira abandi mu gutanga amaraso. Docteur Jean Bosco NDUWARUGIRA akavuga kandi ko ku bijanye nuko Ingene amaraso atangwa mu barwayi mu bice bine …

Ngo abantu bipimisha indwara zifatira mu mafyigo batera bongerekana kandi n’ibikoresho bifasha mu kuzipima vyarongerekanye mu Burundi. Ivyo bikemezwa na muganga Sylvain Pierre NZEYIMANA, umuhinga yanonosoye ibijanye no kuvura indwara zo mu mafyigo, hakaba hari mu ruganda rwateguwe n’abanyeshure ba kaminuza ya Ngozi mu kurabira hamwe ukuntu hotezwa imbere amagara …